Wychowywanie szczeniaka to wspaniała przygoda, ale też ogromna odpowiedzialność. Wśród różnych etapów rozwoju, które przechodzi młody pies, jednym z najważniejszych (a często pomijanych) jest okres lękowy. W tym czasie pies może zacząć reagować strachem na rzeczy, które wcześniej były dla niego neutralne lub nawet przyjemne. Warto wiedzieć, kiedy ten etap się pojawia i jak najlepiej wspierać pupila.

Co to jest okres lękowy?
Okres lękowy (z ang. fear period) to naturalna faza w rozwoju szczenięcia, w której staje się ono bardziej wrażliwe na bodźce i nowe doświadczenia. Psy mogą w tym czasie nagle zacząć bać się obiektów, dźwięków, ludzi czy sytuacji, które wcześniej ich nie ruszały i były dla niech bardzo dobrze znane. Co ważne – to nie wynik błędów wychowawczych, lecz efekt dojrzewania układu nerwowego i zmian hormonalnych.
Kiedy występuje okres lękowy?
W zależności od wielkości rasy, okresy lękowe mogą pojawiać się w różnym czasie. Istnieją dwa główne etapy lęku:
Pierwszy okres lękowy (ok. 8–11 tygodni)
-
Występuje u wszystkich ras.
-
Zbiega się często z momentem trafienia szczeniaka do nowego domu.
-
Szczenię potrzebuje wtedy delikatnego i pozytywnego, ale jednocześnie konsekwentnego opiekuna, który w odpowiedni sposób będzie je socjalizować z otaczającym światem.
Drugi okres lękowy (w okresie dojrzewania)
-
Małe rasy: ok. 4–9 miesięcy
-
Średnie rasy: ok. 6–14 miesięcy
-
Duże rasy: ok. 6–14 miesięcy
-
Rasy olbrzymie: czasem aż do 18 miesiąca życia
To moment, w którym pies może znów zacząć bać się znanych rzeczy. Jeśli nie podejdziemy do tego z wyrozumiałością i nie nauczymy psa, jak radzić sobie ze stresem, lęki mogą się utrwalić.
Dlaczego to takie ważne?
W okresach lękowych mózg szczenięcia dosłownie się „przebudowuje”. Zmiany hormonalne i neurologiczne mogą powodować większą wrażliwość, niepewność i reakcje stresowe. Sposób, w jaki zareagujemy na lęki psa, może zaważyć na jego dorosłym zachowaniu.
Dlatego warto już teraz uczyć psa, że nie każdy niepokojący bodziec oznacza realne zagrożenie. Umiejętnie przepracowany lęk pozwala wychować psa odpornego na stres i gotowego na codzienne wyzwania.
Jak wspierać psa w okresie lękowym?
-
Zachowaj spokój – Twój pies odbiera Twoje emocje. Jeśli Ty panikujesz – on też. Spokój i opanowanie dają mu poczucie bezpieczeństwa.
-
Nie zmuszaj do konfrontacji – Jeśli pies się czegoś boi – nie ciągnij go na siłę. Pozwól mu zostać w pobliżu bodźca i samodzielnie podjąć decyzję o podejściu. Ucieczka z miejsca lęku tylko utrwali problem. Czekaj cierpliwie – daj mu czas na oswojenie się i uspokojenie.
-
Buduj pozytywne skojarzenia – Nie czekaj, aż pojawi się problem. Od pierwszych dni pokazuj psu świat – nie tylko na własnych nogach, ale też na rękach, jeśli to konieczne. Dzięki temu poznaje dźwięki, widoki, zapachy i uczy się, że są one częścią normalnego życia.
-
Nie karz za strach – Paniki nie da się "wychować". Kara może jedynie pogłębić lęk i zniszczyć zaufanie psa. Nie pocieszaj też przesadnie psa w trakcie lęku – lepiej bądź obok w spokojny, neutralny sposób.
Nagradzaj dopiero wtedy, gdy zaczyna się uspokajać – w ten sposób wzmacniasz stan spokoju, nie strachu. -
Szukaj wsparcia – Jeśli zachowania lękowe są bardzo silne lub nie wiesz, jak sobie poradzić, skonsultuj z nami. Pomożemy Ci przepracować lęki Twojego psa i nauczyć Ciebie jak reagować w takich sytuacjach, żeby budować pewność siebie psa na przyszłość. Bardzo ważne jest to, że jak masz psa, który ma tendencje do lękliwych zachowań mogą one w przyszłości bardzo skomplikować wam życie. Pracę nad lękiem należy zacząć niezwłocznie w miejscu, gdzie pies się wystraszył.
To minie – jeśli pomożesz!
Okresy lękowe nie trwają wiecznie, ale ich skutki mogą ciągnąć się latami, jeśli zostaną zlekceważone. Twój pies nie udaje strachu – on naprawdę go czuje.
To, jak Ty na to zareagujesz, może zbudować w nim pewność siebie albo ją zniszczyć.
Jeśli masz szczeniaka – przygotuj się na ten etap. Jeśli masz psa dorosłego – wspieraj go, gdy zauważysz nagłe zmiany w zachowaniu. Świadomość, empatia oraz spójne, spokojne i konsekwentne podejście to klucz do sukcesu.